Περί της Εκθέσεως των Αρχαίων Ευρημάτων ή Για την Πολιτιστική Ανάπλαση της Σάμης.

Κατ’ αρχήν ΕΙΝΑΙ ΘΕΤΙΚΗ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΜΕΡΟΥΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ (βλ. 14η συνεδρίαση). Θα έλεγα όμως ότι είναι αποσπασματική. Γιατί σε αυτή τη χώρα ό, τι «κτίζεται» είναι από χέρι θνησιγενές. Οι αρχαίοι Έλληνες, ό,τι έκτιζαν αποτελούσε μέρος ενός σχεδίου. Κρατούσαν ό,τι καλύτερο από το παλιό και το καινούργιο αποτελούσε συνέχεια και λειτουργικό τμήμα του όλου. Θέλω, δηλαδή, να πω ότι η Σάμη προπολεμικά κτίστηκε, όπως όπως, πάνω στην αρχαία πόλη και ποιος ξέρει τι βρίσκεται κατά καιρούς κι ο κόσμος είναι ανενημέρωτος!! Δηλαδή, Η ΣΑΜΗ «ΑΓΝΟΗΣΕ» ΤΟ ΠΑΛΙΟ, ΤΟ ΚΑΤΑΠΑΤΗΣΕ ΚΑΙ ΗΔΗ ΠΟΡΕΥΕΤΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΕΠΙΔΕΙΚΤΙΚΑ ΑΓΝΟΩΝΤΑΣ ΤΟ. Τέτοιες επομένως προτάσεις, όπως η παραπάνω, όσο καλή πρόθεση και να έχουν (και έχουν) είναι αποσπασματικές και δε λειτουργούν ως κινητήρια πολιτισμική δύναμη. Απλά, αυτή η δύναμη, εκκωφαντικά ισχνή, φαντάζει μάλλον λειψή στα ελάχιστα ενδιαφέροντα έως περίεργα και αδιάφορα μάτια των επισκεπτών.

Έτσι, ΑΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΕΠΑΝΑΦΕΡΟΥΜΕ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΛΙΟΥ πρέπει, τώρα πια, να την εντάξουμε στο τρέχον πολιτιστικό κεφάλαιο. Και τούτο θα πει να την συμπεριλάβουμε σε μια συνέχεια όπου δε θα είναι μόνο αποσπασματικό μουσειακό έκθεμα, αλλά δρώσα πολιτιστική δύναμη συνδεδεμένη με τη διαχρονική και σύγχρονη ιστορία. Με άλλα λόγια ΕΝΑ ΤΜΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΤΗΣ ΣΑΜΗΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΗΣ, ΘΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΑΝ ΕΝΤΑΧΘΕΙ ΣΕ ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗΣ της Σάμης ξεκινώντας από το Λουτρό, φτάνοντας μέχρι την παραλία της και γιατί όχι ως τον Καραβόμυλο, συμπεριλαμβάνοντας και τους άλλους δύο παράλληλους δρόμους.

Μια έκθεση αρχαίων στην πλατεία ή οπουδήποτε αλλού θα λειτουργούσε ουσιαστικά, λειτουργικά και δρώσα δύναμη πολιτισμού μόνο αν συνδεόταν με έργα όπως:

1. Πεζοδρόμηση του παραλιακού δρόμου. (Ο πίσω δρόμος μπορεί να λειτουργήσει με διπλή κατεύθυνση αν απαγορευτεί η στάθμευση των αυτοκινήτων).
2. Φύτεμα δέντρων από το Λιμεναρχείο ως τη σημερινή πλαζ. Ανάμεσα στα δέντρα μπορεί να υπάρχουν σιντριβάνια και δύο τρία μικρά καλαίσθητα υπόστεγα με αρχαία ευρήματα της Σάμης. Εννοώ κυρίως τα ψηφιδωτά που έχουν αποκολληθεί, αλλά και όσα βρίσκονται κατά καιρούς. Καιρός είναι να αξιοποιηθούνε όσα αρχαία έχουν βρεθεί από τη δεκαετία του 1980 ως σήμερα, αλλά και πολλά ευρήματα που υπάρχουν στο Μουσείο του Αργοστολιού. Καιρός πια να γίνει κι ένα Μουσείο στη Σάμη. Γνωρίζω ότι έχει εξαγγελθεί….αλλά… οι …ρωμαϊκές καλένδες φαίνεται ότι άφησαν τη σφραγίδα τους στην περιοχή μας…
3. Το μέρος όπου έχει ανακαλυφθεί το λιμάνι, αλλά και κατοικίες της αρχαίας Σάμης, μπορεί να αξιοποιηθεί [π.χ. αναστήλωση των κατοικιών και αναπαραστάσεις της ζωής της περιοχής κατά περιόδους. Επίσης το αρχαίο λιμάνι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως υπαίθρια έκθεση γλυπτών (αρχαίων αντιγράφων και νέων έργων σύγχρονων δημιουργών)].
4. Και για να μην μακρυγορώ και άλλα, μπορούν αν γίνουν, όπως ένα κτίσμα (π.χ. στο ισόγειο ενός νέου Λιμενικού Σταθμού) που θα δείχνει τη ναυτική και αλιευτική ζωή της περιοχής, επίσης την αναστήλωση ενός αρχαίου υδραγωγείου, ενός κοίλου θεάτρου, των ρωμαϊκών λουτρών κλπ.
   

Σιγά σιγά βέβαια, αφού αξιοποιηθούν ορισμένα από τα παραπάνω μπορούν να γίνουν όλα. Γιατί ως σήμερα, ας πούμε, στον τομέα του αρχαιολογικού πολιτισμού δεν έχει γίνει απολύτως τίποτε! Δηλαδή, μια αξιοποίηση των λουτρών αλλά και του κάστρου της Μεγάλης Ακρόπολης με εισιτήριο, έπρεπε ήδη να είναι γεγονός από χρόνια. Νομίζω ότι θα είχε αποφέρει και ικανά κέρδη. (Για παράδειγμα ο Δήμος αν αξιοποιούσε το Φυτίδι λίγα έσοδα θα είχε;)

Επομένως, Η ΣΑΜΗ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΕΝΑ ΤΟΛΜΗΡΟ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΠΝΟΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ που θα στηρίζεται και στην ιστορία της, συνδυάζοντάς την με τη σύγχρονη ζωή, την οικονομική αλλά και την κοινωνική και την πολιτιστική, όλων των κατοίκων της περιοχής και όχι άτολμες θνησιγενείς κινήσεις δίχως αύριο. Ένα παρόμοιο σχέδιο δεν μπορεί να εκπονηθεί; Όχι βέβαια με γενικόλογα λόγια αλλά με σταθερά βήματα; ΔΗΛΑΔΗ, ΑΝ Η ΠΡΟΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΝΤΑΣΣΟΤΑΝ ΣΕ ΕΝΑ ΠΑΡΟΜΟΙΟ ΣΧΕΔΙΟ ΘΑ ΗΤΑΝ ΕΞΟΧΩΣ ΚΑΛΟΔΕΧΟΥΜΕΝΗ…Βέβαια από ό,τι έχω δει στα δημοσιευθέντα πρακτικά των συνεδριάσεων σημαντικές προτάσεις που κατά καιρούς έχουν γίνει και υπακούουν σε παρόμοια σχέδια, δεν έχουν τύχει της δέουσας προσοχής…Ποτέ όμως δεν είναι αργά!

Όλα αυτά πάντως δεν αποτελούν τίποτε άλλο από σκέψεις, έστω ουτοπικές περισσότερο, παρά προτάσεις. Είναι προτιμότερο όμως να αρχίσει ένας διάλογος με τους κατοίκους, όλους τους κατοίκους (επειδή τυχαίνει η Σάμη να ανήκει σε όλους τους κατοίκους της) και τους ειδικούς για όλα αυτά τα θέματα, παρά να πέφτουν στο τραπέζι προτάσεις, καλόπιστες και ενδιαφέρουσες μεν, αλλά που υπακούουν δε στη γνωστή λογική: «Από το τίποτα καλό και το …..κάτι…..».

“major arx” το αστερόεν

Άρθρο Αναγνώστη